Hospitacja to bezpośrednia obserwacja realizacji przez nauczyciela zadań statutowych szkoły, w szczególności zajęć prowadzonych z uczniami.
Wszystkie definicje określają hospitację jako obserwację zajęć prowadzonych przez nauczyciela, w celu ich analizy, oceny, sformułowaniu wniosków inspirujących do coraz lepszej pracy.
Każdy nauczyciel jest obserwowany podczas swoich zajęć przynajmniej raz w roku szkolnym. Nie oszukujmy się, dodatkowy stres powoduje, że nauczyciel nie zachowuje się naturalnie. Nikt nie lubi być obserwowany, kontrolowany przez pracodawcę, mylę się?
Niektórzy WF-iści (mam nadzieję, że się do nich nie zaliczacie) wiedząc o hospitacji, przeprowadzają wcześniej lekcję pokazową ze swoimi uczniami, dokładnie instruując ich, co mają robić podczas wizyty dyrekcji na zajęciach. Czy w ten sposób nauczyciele chcą przygotować “idealną” lekcję? Czemu ma, to służyć? Nie znam odpowiedzi, nie chcę… Wiem jedno-brak spontaniczności uczniów, sztuczność zajęć, aż bije po oczach. Uwierzcie mi, byłem nie raz na takich lekcjach, to widać jak na dłoni…
Pierwszą hospitację w tym roku szkolnym mam za sobą. Czy się stresowałem? I tak, i nie. Przywykłem do tego, że jestem obserwowany podczas treningów piłkarskich, jednak ocena moich zajęć ruchowych przez dyrekcję szkoły przysparza więcej stresu, to naturalne…
Miałem do dyspozycji małą salę zabaw (30 m2?). Hospitacja (przez v-ce dyrektor) miała miejsce podczas zajęć świetlicowych, w godzinach popołudniowych. Wiedząc, że z upływem czasu dzieci będzie coraz mniej, musiałem dokładnie zaplanować ćwiczenia. Gdy kończyłem zajęcia, grupa liczyła szóstkę dzieci.
Przyznam, nie kombinowałem, nie wymyślałem ćwiczeń na “pokaz”. Wykorzystałem ćwiczenia, które stosuję w swoich treningach z najmłodszymi. Chciałem przekazać, to w czym czuję się najlepiej…
Poniżej przedstawiam ćwiczenia, które zastosowałem podczas hospitacji.
Temat lekcji: Kształtujemy wybrane cechy motoryczne (w formie gier i zabaw ruchowych)
Ze względu na brak miejsca, zastosowałem rozgrzewkę dynamiczną, z przyjęciem różnych pozycji wyjściowych (na gwizdek).
-skip C-siad skrzyżny-skip C-siad skrzyżny-skip C-siad skrzyżny
-skip A-siad prosty-skip A-siad prosty-skip A-siad prosty
-podskoki obunóż-siad rozkroczny-podskoki obunóż-siad rozkroczny
-podskoki jednonóż-leżenie przodem-podskoki jednonóż-leżenie tyłem
-ćwiczenia kształtujące
1. Start z różnych pozycji wyjściowych
- postawa swobodna
- siad prosty
- siad skrzyżny
- siad rozkroczny
- podpór tyłem
- podpór przodem
- leżenie tyłem
- leżenie przodem
Uczniowie ustawieni w dwóch rzędach. Nauczyciel ustawiony 5 m przed uczniami, ramiona szeroko rozstawione. Zadaniem uczniów jest sprint (na gwizdek). Wygrywa uczeń, który jako pierwszy dobiegnie do nauczyciela (dotknie dłoni prowadzącego).
2. Slalom w podporze tyłem, na czworakach
Niektóre dzieci mają słabo rozwiniętą siłę mięśni ramion, co było widoczne przy marszu w podporze tyłem. Oprócz slalomu w podporze tyłem, na czworakach, dodałem również slalom z toczeniem piłki.
3. Zabawa “Raz, dwa, trzy u. patrzy”
Bieg zastąpiłem marszem w podporze tyłem, na czworakach (ze względu na brak miejsca). Podpowiadałem uczniom, którzy pełnili rolę “baba jagi”, aby za długo nie obserwowali uczniów, (po mojej komendzie 1,2,3 u.patrzy). Dlaczego? Dzieci nie potrafią skoncentrować się przez dłuższy czas, wytrzymać w jednej pozycji.
4. Ćwiczenia z użyciem drabinki koordynacyjnej
Drabinki koordynacyjnej używamy w każdym etapie rozwoju dziecka, dla najmłodszych dzieci jest to jedno z podstawowych ćwiczeń o charakterze koordynacyjnej. Drabinki koordynacyjne możemy wykorzystać podczas zajęć z najmłodszymi, jak i ze starszą, bardziej zaawansowaną grupą.
Podskoki
-obunóż w przód
-naprzemianstronne LN i PN
-obunóż bokiem
-obunóż-rozkrok-obunóż
5. Organizujemy tor przeszkód
W części końcowej pozwoliłem uczniom zorganizować tor przeszkód. Efekt końcowy był zadowalający (poprawiłem dwa elementy ze względu na bezpieczeństwo), wyszło naturalnie, za co zostałem pochwalony przez dyrekcję.
Jak prawidłowo przygotować się do hospitacji?
- Wybierz temat, w którym najlepiej się czujesz
–Kształtowanie wybranych cech motorycznych. Czemu wybrałem taki temat, a nie inny? Ze względu na warunki bazowe (sala zabaw), wiek uczestników. Nie mogłem użyć piłek, musiałem mieć na uwadze, że z upływem czasu dzieci będzie coraz mniej (zajęcia świetlicowe). Zastosowałem głównie gry i zabawy ruchowe, gdyż jest to najatrakcyjniejsza forma aktywności fizycznej dla najmłodszej grupy.
- Zaplanuj dokładnie ćwiczenia, uwzględnij ilość ćwiczących, poziom umiejętności oraz warunki bazowe
Przemyśl dokładnie, jakie ćwiczenia wykorzystasz podczas hospitacji. Ważne jest, żeby dobrać odpowiednie ćwiczenia do wieku uczestników, ich poziomu umiejętności. Nie rób nic na “pokaz”, wykorzystaj gry i zabawy ruchowe, które można łatwo modyfikować w zależności od potrzeb.
- Bądź elastyczny, przygotuj plan B (dodatkowe ćwiczenia, modyfikacja gier i zabaw ruchowych)
Zawsze planuję gry i zabawy, które łatwo można modyfikować podczas lekcji. Podczas planowania, miej na uwadze, że ilość uczestników może być nieparzysta. Zmodyfikuj gry i zabawy, aby każdy uczestnik brał aktywny udział. Jeżeli ćwiczenia będą za trudne lub za łatwe, skoryguj stopień trudności.
- Przygotuj wcześniej sprzęt, bądź punktualny
Jest to ważny aspekt, który również oceniany jest podczas hospitacji. Przygotuj wcześniej sprzęt, naszykuj niezbędne przybory. Pokaż, że jesteś dobrze zorganizowany. Wszystkie piłki, przybory ułóż w jednym miejscu. Szukanie sprzętu podczas hospitacji wygląda nieprofesjonalnie…
- Popytaj innych nauczycieli, na co zwraca uwagę dyrekcja podczas hospitacji
Jeżeli pracujesz w nowej szkole, dowiedz się od innych nauczycieli, na co dyrekcja zwraca szczególną uwagę podczas hospitacji. IDEALNĄ lekcję ciężko przeprowadzić, zawsze można mieć zastrzeżenia. Pamiętaj, że dyrektorzy szkół ZAWSZE oceniają bezpieczeństwo podczas zajęć.
- Napisz prawidłowy plan metodyczny w ujęciu czynnościowym
Przygotuj plan metodyczny w ujęciu czynnościowym. Masz problemy z napisaniem dokumentu? Jak napisać prawidłowy konspekt lekcji wychowania fizycznego?
- Przygotuj się do omówienia zajęć
Przygotuj się do opisania swojej lekcji. Dokładnie zaplanuj cel główny oraz cele szczegółowe. Nie wykorzystałeś wszystkich zaplanowanych ćwiczeń podczas hospitacji? Tylko Ty o tym wiesz… Na rozmowie pohospitacyjnej nie daj po sobie poznać, że nie wszystkie założenia udało Ci się zrealizować. Bądź pewny siebie, powodzenia!
